KLÆÐI

n.

1) cloth, stuff (ensk klæði með mörgum litum);

2) garment (maðr í rauðu klæði);

3) esp. in pl., clothes, apparel, dress (hvar fyrir berr þú rauð klæði?); fara í klæði, to put on clothes; fara af or ór klæðum, to take off one’s clothes; bera klæði (kasta klæðum) á vápn, to throw clothes over the weapons (to stop a fight).

* * *

n., irreg. gen. pl. klæðna, Barl. 80, 83, Str. 21; [A. S. clæð; Engl. cloth; O. H. G. chleit; Germ. kleid; Dutch kleed; Swed. and Dan. klæde]

I. cloth, stuff; mæla vaðmál ok lérept ok klæði öll, Grág. i. 497; vestr til Englands at kaupa sér klæði ok önnur föng, … hlaða skipit með hveiti ok hunangi, víni ok klæðum, Eg. 69; Ensk klæði með mörgum litum, 517; gaf konungr Þorgilsi laufgrænt klæði fimtán álna langt, Sturl. iii. 131; vel þér þau klæði til hosna er brúnuð sé at lit, en ekki önnur klæði nema skarlat sé, Sks. 286; skaltú taka þér klæði er vér eigum bezt, Fas. iii. 265; fimtán álnir klæðis brúnat at lit, en klæðit var gersemi, Bs. i. 433; kennir hann klæði þau í kyrtlum hirðmanna, er hann hafði ræntr verit, 434; þrjátigi stikur klæðis, 875; tvíbreitt, þríbreitt klæði, tvíeln klæði, N. G. L. iii. 205, 208; hálflit klæði, chequered cloth, Fms. ii. 70: in mod. usage distinction is made between the foreign machine-made klæði and the home-made vaðmál, q. v.; klæðis-treyja, klæðis-fat, opp. to vaðmáls-treyja, vaðmáls-fat.

II. a garment; Arinbjörn hafði látið göra klæði þat við vöxt Egils, Eg. 516; eitt gullhlað, ok rautt klæði, Nj. 35; maðr í rauðu klæði, Fms. x. 367; ef klæði rifnar af manni, K. Þ. K. 88:—fjaðr-k., dún-k., feather or down cloth; söðul-k., a saddle cloth.

2. esp. in plur., clothes, apparel, dress; váskufl yztan klæða, Nj. 32; laza klæði sín, Anal. 292; vönduð öll klæði, Eb. 34; hvar fyrir berr þú rauð klæði, þar sem þau eru klerkum fyrirboðin at bera? Því, sagði hann, at ek hefi engi önnur til, … hann kom inn litlu síðar með brún klæði er erkibiskup hafði sjálfr borit,—Ber þessi klæði hátíðis-daga, Bs. i. 800; kasta klæðum, bera klæði á vápn, to throw clothes over the weapons, in a brawl, to hinder bloodshed, Vápn. 28: bedclothes, hann lét bera í vind klæði þau er hón hafði haft áðr, Eg. 567; und klæðum, Ísl. ii. 252 (in a verse); klæða ílát, klæða örk, a clothes chest, 655 xxx. 7, Js. 78; klæða hirðir, keeper of a wardrobe, Stj. 649; klæða hlaði, a pile of clothes, Grett. 160; klæða kaup = klæðaskipti, Fbr. 94 new Ed.; klæða spell, spoiling, damaging one’s dress, N. G. L. i. 163; klæða verð, the price of clothes, Gþl. 259:—vás-klæði, over-clothes; rekkju-klæði, bedclothes; her-klæði, armour; lín-klæði, linen clothes; lit-klæði, chequered clothes, all of them in plur.

COMPDS: klæða-búnaðr, klæða-búningr, m. apparel, Bs. i. 134, Fms. i. 69, Stj. 697; þeir höfðu mjök líkan klæða-búnað ok vápna, Hkr. i. 344. klæða-faldr, m. the hem of a garment, N. T. klæða-föll, n. pl. the folds of a garment, Mar.: medic. = kvennatíðir. klæða-mangari, a, m. a clothesmonger, Rétt. 13. 9. klæða-skipti, n. pl., göra k., to change clothes, Stj. 518, Fbr. 161, Sturl. iii. 100, Ld. 286. klæða-skurðr, m. the cut of clothes, Rétt. klæða-snið, n. the cut, fashion of clothes, Hkr. iii. 181, Fas. ii. 344.